Վերջին հրապարակումներ

article thumbnail    ՀՀ իշխանությունները լուծում են մի խնդիր՝ ինչպես անել, որ ռուսական իմպերիալիզմի ծրագրերն իրականություն դառնան: Իսկ ծրագրերը կայանում են նրանում, որ կամ...
article thumbnail  «Եթե Օհանյան-Օսկանյան դաշինքը շարունակի հապաղել և գաղտնի պահել ժողովրդից իր գործողությունները, ապա հնարավոր է ԱԻՄ-ը դուրս գա այդ միությունից»,-այս մասին այսօր լրագրողների հետ...
article thumbnailՊարոյր Հայրիկեանի ասուլիսը ՀԱՅԱՑՔ ակումբում, 13-ը յունուարի 2017 թուական                        
article thumbnailԽորհրդարանական ընտրություններին ԱԻՄ-ն արդեն սկսել է մասնակցել՝ ընդդիմադիր ուժերի միավորման եւ ժողովրդավարական դաշինք ստեղծելու կոչով: Այս մասին...
article thumbnail «Հայաստանը սրընթաց գնում է դեպի կործանում, եւ դրա համար ապացույցներ պետք չեն: Լավագույն ապացույցը ՀՀԿ վերջին համագումարն էր, որը հարիր էր...
article thumbnail  Ղարաբաղա-ադրբեջանական շփման գծում քառօրյա պատերազմը հետախուզություն էր, որն արվում է հետագա գործողությունների համար: Lragir.am-ի հետ զրույցում նման...
article thumbnailԲազմաթիւ <<ողջախոհ>> գործիչներ այս օրերին կոչ են անում ՌՈՒՍԱԿԱՆ հենակէտի ՌՈՒՍ զինուորի ՌՈՒՍԱԿԱՆ զենքով կատարած ՍՊԱՆԴԸ չկապել ՌՈՒՍԱՍՏԱՆԻ ԵՒ ՌՈՒՍ...
article thumbnail«Մենք ուզում էինք Նոր տարին դիմավորել առանց Սերժ Սարգսյանի, բայց դիմավորում ենք Հին նոր տարին՝ առանց մարդու իրավունքների պաշտպանի: Սա խորհրդանշական...
article thumbnailԱնկախության առաջին ցույցը... Դա տեղի ունեցավ 1988-ի մայիսի 28-ին, Ազատության հրապարակում՝ երբ դեռ չէր ծնվել սեպտեմբերի 21-ը: 1920 թվականից 68 տարի...
article thumbnailԱԻՄ առաջնորդ Պարույր Հայրիկյանը հակասահմանադրական է համարում սահմանադրական փոփոխությունները: «Խաբեություն, անազնվություն, կեղծիք, ժողովրդավարության կրճատում լինելով՝ սա ապօրինի...
Category: Հարցազրիւյցներ
Published on 22 April 2014
Print

«Ազգային ինքնորոշում միավորում» կուսակցության առաջնորդ, նախկինում՝ ՀՀ նախագահին կից սահմանադրական բարեփոխումների հանձնաժողովի նախագահ Պարույր Հայրիկյանը, Tert.am-ի հետ զրույցում ներկայացրեց մաթեմատիկական բանաձևի հաշվարկներով արված բացարձակ ժողովրդավարության «իր համակարգը», որը ենթադրում է համապետական ընտրություններ 2-3 տարի հաճախականությամբ, վարչապետի ու ԱԺ նախագահի ընտրություն և այլն: «Ես գտել եմ դրա բանալին, տվել եմ իրենց, հիմա եթե չեն ընդունում՝ կա՛մ իրենք հիմա հետին նկատառումներ ունեն, կա՛մ էլ՝ սահմանափակ մտավոր ունակություններ»,- մեկնաբանեց ԱԻՄ առաջնորդը:


- Պարո՛ն Հայրիկյան, հայտարարվեց, որ սահմանադրական բարեփոխումների աշխատանքային խումբը պատրաստ է առաջարկներ լսել, քննարկել: Ինքներդ պատրաստվո՞ւմ եք առաջարկներ անել, և եթե այո, ապա Ձեր առաջարկները մայր օրենքի ո՞ր ոլորտի իրավակարգավորումներին են վերաբերելու:


- Ես ի սկզբանե, մինչև իրենց աշխատանքների սկսելը ներկայացրել եմ, անհատապես Սահմանադրական դատարանի բոլոր անդամներին և Գագիկ Հարությունին, տվել եմ «Բացարձակ ժողովրդավարություն» ամփոփ գիրքը, որում ես հայտարարի եմ բերում մինչ այդ գրածս բազմաթիվ հոդվածների և գրքերի նյութերը: Այսինքն` դա իմ աշխատանքների ամփոփիչ հանրագումարային տարբերակն է, որում առաջնային քաղաքացու իրավունքն է: Այսինքն՝ էդտեղ տրված է, թե ուզում ենք ժողովրավարական երկիր ունենալ, ինչպիսին պիտի լինի երկրի կառուցվածքը՝ բանաձևի օգնությամբ: Այսինքն՝ այստեղ ոչ թե իմ նախասիրություններն են կամ իմ ցանկությունները, էնտեղ գրված է՝ « մաթեմատիկական ճանապարհով քաղաքացիները իրավահավասար են», այդ իրավահավասարությունը և քաղաքացու իրավունքներն ապահովելու համար պետք է ժողովրդավարությունն աճի: Աճի մինչև բացարձակ նիշ՝ 100 տոկոսի սահմանը: Ո՞րն է այդ սահմանը, ինչ ճանապարհով կարելի է հասնել, ամեն ինչ ներկայացված է: Մասնավորապես, որևէ քաղաքացու ձայն ընտրություններում, ընտրական համակարգի որևէ անկատարության պատճառով չպետք է կորի: Աշխարհում այսօր չկա այնպիսի ընտրական համակարգ, նույնիսկ՝ ռեյտինգային համամասնականը, որն ամբողջությամբ ապահովի քաղաքացիների՝ տեսականորեն և անառարկելիորեն, ներկայացվածությունը քաղաքացիների Ներկայացուցչական մարմնում:

Ես գտել եմ դրա բանալին, տվել եմ իրենց. կա՛մ իրենք հիմա հետին նկատառումներ ունեն, կա…մ էլ՝ սահմանափակ մտավոր ունակություններ:


- Այդ բանալին, որքանով ես եմ տեղյակ, այն է, որ յուրաքանչյուր պատգամավոր քվեարկի ոչ թե որպես մեկ անձ, այլ այնքան ձայնով, որքան ստացել է ընտրություններին: Այսինքն՝ եթե 5444 ձայն է ստացել, այդքան ձայնով, եթե 3220, այդքան՝ և ըստ այդմ էլ կընդունվեն որոշումները, ոչ թե առկա մեծամասնության որոշիչ 66 ձայներով: 


- Դա է, բայց դրանից առաջ շատ ավելի կարևոր է, որ այնպիսի համակարգ ընտրվի, դա կարող է լինել բազմամանդատ մեծամասնական կամ բազմամանդատ համամասնական, որ ընտրությանը մասնակցած որևէ քաղաքացու ձայն դուրս չմնա: Նախևառաջ դա պետք է երաշխավորել: Իսկ դա շատ հեշտ ու հասարակ մատուցել եմ, այնքան հասարակ, որ առարկելու որևէ բան չկա, ամբողջ աշխարհում բազմաթիվ մասնագետներ, որ նայել են, ինձ արձագանքել են, որևէ մեկը չի առարկել:


- Բայց դա, այնուամենայնիվ, ո՞ր համակարգն է:


- Դա իմ համակարգն է, որը ես վերցրել եմ բաժնետիրական ընկերությունների գործելաոճից: Երկու խոսքով ներկայացնեմ. ենթադրենք՝ Հայաստանն այսօր ունի 40 ընտրատարածք և Հայաստանում տրամադրված են պահպանել մեծամասնականը: Էդ 40 ընտրատարածքներում, քանի որ Սահմանադրությամբ որոշված է, որ պիտի լինի 131 պատգամավոր, այդ մեծամասնական ընտրակարգը գործում է ողջ Հայաստանով մեկ, Հայաստանը բաժանվում է 40 ընտրատարածքների, ամեն տարածքում լինում է 3-4 պատգամավոր; Ինչո՞ւ, որովհետև կա 131 թիվը, այսինքն՝ քանի որ 3x40 120 է, ապա պետք է լինի 4-ական պատգամավոր մի քանի ընտրատարածաքներում, որպեսզի լրացվի, դառնա՝ 131: Տարածքներն էլ պետք է այնպես բաժանվեն, որ ամեն մի տարածքի քաղաքացու վրա բաժանված ընտրողների քանակը լինի հավասար: Այսինքն՝ եթե տարածքից 3 պատգամավոր է ընտրվում, այդտեղ պիտի լինի օրինակ՝ 30 000 մարդ, եթե 4 հոգի՝ 40 000 մարդ: Հայաստանի ընտրատարածքները համարվում են առանձին միավորներ, ամեն մեկից ընտրվում է 3-4 հոգի, ի՞նչ է կատարվում. քաղաքացները գնացին ընտրության, կա 5 թեկնածու, իրենք ընտրելու են 3-ին: 3-ը ստացան 7000-ական ձայն և անցան, իսկ այն 2-ը ստացան 4000-ական ձայն ու դուրս մնացին: Մեկ շաբաթվա ընթացքում, նրանց, ովքեր չեն անցել, իրավունք է տրվում հայտարարել, թե ում են փոխանցում իրենց ձայները: Եվ փոխանցում են` պայմանավորվելով, որ օրինակ՝ մեկը պայմանավորվում է, ասում է՝«տես քեզ էսքան ձայն եմ տալիս, քո օգնականը պիտի լինեմ, բայց դու էլ պիտի իրականացնես այն ծրագրերը, որոնք ես խոստացել եմ իմ ընտրողներին»: Պառլամենտ մտնում են 3-ը, բայց նրանցից մեկը ունենում է 7000 ձայն , մյուս երկուսը 11 000-ական ձայն. 7 000 իրենցը, 4000 էլ ստացել են չանցած պատգամավորից:


-Լավ, ո՞վ է լինելու պետության գլուխը:


-Պետության գլուխ չկա, ավելորդ որևէ կառույց պետությունում չկա: Գործադիրը վարչապետը առանձին է ընտրվում, Ազգային ժողովը՝ առանձին: Եվ դատարանում էլ 2-րդ ատյանի դատավորներն ընտրվում են առաջին ատյանից, երբ առաջին ատյանի դատավորները համարվում են թեկնածուներ և 2-րդ ու վերադաս ատյանի դատավորներն ընտրվում են այդ թեկնածուներից՝ քաղաքացիների օգնությամբ:


- ԱԺ նախագահը և վարչապետը որտեղի՞ց և ում կողմից են ընտրվում:


-Ժողովուրդն է ընտրում բոլորին, վարչապետ ժողովուրդն ընտրում է առաջադրված թեկնածուներից՝ նախագահի փոխարեն, ինչպես նախագահի ընտրության դեպքում. 2-3 տարին մեկ Հայաստանում ընտրություններ են լինում և ընտրվում է երկրի վարչապետ:


-Ի դեպ, 2-3 տարի. մեծ ռեսուրսներ չի՞ պահանջում երկրից ու մեծ ջանքեր:


-Եթե ժողովրդավարությունը բարձր արժեք է, ապա դրա համար քաղաքացին և պետությունը ռեսուրսներ պետք է տրամադրեն: Հայրենիքի պաշտպանությունը կարևոր է չէ՞, դա համար գումար հատկացվում է, չէ՞: Ժողովրդի իշխանությունը կարևո՞ր է… մի քիչ էլ այդտեղ պետք է գումար հատկացնենք:


-Բայց չէ, որ ամեն անգամ երկիրն ընտրություններից հետո ցնցումների մեջ է ընկնում:


-Ցնցումների մեջ ենք ընկնում, որովհետև ընտրությունները ընտրություններ չեն: Ամերիկան 317 միլիոն բնակիչ ունի, 2 տարին մեկ ընտրություն է անում, ոչ ոք չի էլ զգում, որ ընտրություն եղավ, հանգիստ, համարում են, որ դա բնականոն կյանքի մի մասն է: Էդ ավազակներն են ցնցումներով մեզ վախեցնում, որ իրենք որպես ավազակ մնան: Եվ հետո, թե հակառակ տրամաբանությամբ գնանք, ուրեմն պետք է 15 տարին մեկ ընտրություն անել:


- Իսկ 2-3 տարին մեկ ընտրվելու պարագան, Ձեր կարծիքով՝ ի՞նչ կտա, արդյոք կբացառի գործադիր և օրենսդիր մարմիններ այն անձանց մուտքը, որոնք ուզում են թալանել և հարստանալ, և այդ նպատակով՝ ընտրությունները կեղծում են: Ընտրությունների նկատմամբ հետաքրքրությունը կնվազեցնի՞:


-Ընդհանրապես, օլիգարխների կամ պետական համակարգում ու որպես պատգամավոր աշխատելու իրավունք չունեցողներին պետք է օրենքով հետ պահես էդ գայթակղությունից: Օրենքը ասում է, որ պատգամավորը որևէ այլ գործով չպիտի զբաղվի, նույնը՝ կառավարության անդամը: Բայց, իհարկե, եթե մարդիկ ուզում են գումար տալով ուզում են դառնալ իշխանավոր, և եթե 2 տարի հետո նորից պիտի տան, նորից պիտի տան, աստիճանաբար դա դառնում է անիմաստ:


- Վերջին հարցը՝ պատգամավորության թեկնածուների և ընտրված պատգամավորի միջև օրինական պայմանավորվածությունների վերաբերյալ: Որ քիչ ստացածներն իրենց ձայները տալիս են, և այլն: Այստեղ կոռուպցիոն վտանգներ չեք տեսնու՞մ, որ բազմաթիվ թեկնածուներ կառաջադրվեն, ֆիկտիվ, հետո իրենց ձայները կտան «ընտրված» պատգամավորին: Այսինքն՝ նորից այդ ծանոթ հայկական պատմությունը:


-Ուրեմն՝ ընտրությունների ժամանակ միշտ կան էդպիսի հարցեր, էլի կլինեն: Բայց շատ կարևոր է, որ ընտրությունների հաճախականությունը թույլ է տալիս մարդկանց հասկանալ՝ ով է քաղաքական գործիչը, ով է՝ չարչին քաղաքականության մեջ: Մենք չենք կարող չարչիներին ընդհանրապես արգելել քաղաքական գործունեությամբ զբաղվել: Հիշե՛ք, ժամանակին «Շամիրամ» կուսակցություն էր ստեղծվել, չարչիություն էր՝ իշխանական լծակները գործադրելով, հիմա փողով են կուսակցություն ստեղծում: Բայց, երբ ընտրությունները հաճախակի են դառնում, նրանք, ովքեր հետին նկատառումներով մտնում են պետության կյանք, առանձին քաղաքացները սկսում են հասկանալ՝ ինչո՞վ է 2 տարվա մեջ նրա կատարածն օգնել իրենց; Ասում են՝ «սա չէր, որ 2 տարի առաջ եկավ , խոստացավ, որ պիտի պայքարի Եվրոպական միությանը մերձենալու օգտին, բայց ընտրվելուց հետո մեր ձայները, իմ ձայները տվեց էն մարդուն, ով կողմ է Չինաստանի հետ մերձենալուն»: Սա ստախոս է և սրան այլևս ձայն չեմ տա:

 

Աղբիւր՝ Tert.am

Օրուա տեսանիւթ

Պարոյր Հայրիկեանի ասուլիսը ՀԱՅԱՑՔ ակումբում, 13-ը ապրիլի 2016 թուական

ԴԷՊԻ ԲԱՑԱՐՁԱԿ ԺՈՂՈՎՐԴԱՎԱՐՈՒԹԻՒՆ

                                                                                            Նուիրում եմ բոլոր ժամանակների բոլոր  ազգերի ազատասէր մարդկանց..

      Ժողովրդավարութիւնը մեծագոյն համամարդկային արժէքներից է։  Պետութիւնների ժողովրդավարականութեան կողմնակիցներն արձանագրում են, որ իր բոլոր թերութիւններով հանդերձ  ժողովրդավարութիւնը հասարակական յարաբերութիւնների կարգաւորման եւ ազգային պետական կեանքի կառավարման լաւագոյն համակարգային հնարաւորութիւնն է։  Ընդգծւում է նաեւ այն, որ ժողովրդավարութիւնը դարձել է միջազգային յարաբերութիւնների կարգաւորման, պետութիւնների խաղաղ գոյակցութեան եւ զարգացման գլխաւոր նախապայմանը։

 Կարդալ շարունակութիւնը

Բեռնել գիրքը

Նորօրեայ պատմութեան մոռացուող էջերից

Որոնում

Յայտարարութւիններ

article thumbnailԱԻՄ ՅԱՅՏԱՐԱՐՈՒԹԻՒՆԸ  30 յուլիսի, 2016թ. «Յուլիսի 29-ի յանցաւոր իրադարձութիւնները դատապարտելը, նոր ձերբակալուածների անունները ներկայացնելը եւ նախկինում...
article thumbnailԱզատութեան հրապարակում նախապէս ժամը 16-ին իրազեկուած հանրահաւաքը ԱԻՄ-ը ոստիկանութեան հետ համաձայնեցնելով կսկսի ժամը 17-ից յետոյ,ինչի մասին...
article thumbnailԱԻՄ ՆԵՐԿԱՅԱՑՈՒՑՉԱԿԱՆ ԽՈՐՀՐԴԻ ՅԱՅՏԱՐԱՐՈՒԹԻՒՆԸ Արցախում յունուարի 31-ին կայանալիք ավտոերթի առիթով 29 յունուարի 2015թ. Ողջունելով ստեղծուած անմխիթար վիճակը...
article thumbnailԱԻՄ Ներկայացուցչական խորհուրդը իր յունուարի 15-ի նիստում յատուկ անդրադարձաւ Գիւմրի քաղաքում տեղի ունեցած սպանդին եւ արձանագրեց որա) Հայասատանի բարձրագոյն...
article thumbnailԱԻՄ ՅԱՅՏԱՐԱՐՈՒԹԻՒՆԸՀԱՅԱՍՏԱՆԸ ԵՏՄ-ի մաս դարձնելու գործընթացում ՀՀ ՍԱՀՄԱՆԱԴՐԱԿԱՆ ԴԱՏԱՐԱՆԻ դերակատարութեան վերաբերեալ 14 նոյեմբերի 2014թ., Երեւան...

Վերջին տեսանիւթեր

?>?>