- Պարոն Հայրիկյան, Ռուսաստանը վերջերս, հավանաբար, կապված ԵՄ Ասոցացման համաձայնագրի ստորագրման հետ`սկսել է տնտեսական պատժամիջոցներ կիրառել Ուկրաինայի դեմ, ի՞նչ եք կարծում Հայաստա՞նն էլ այդ կերպ «կպատժվի»:
- Այն պահից, երբ Պուտինը հայտարարեց, որ հատուկ ծառայությունները պետք է պատրաստ լինեն «փափուկ ճնշում» գործադրել իր նախաձեռնությանն ընդդիմացող երկրներում, ամեն ինչ պարզ էր: Այդ «փափուկ ճնշումը», երբ խոսքը գնում է հատուկ ծառայությունների մասին, հարաբերական հասկացություն է, քանի որ դա կիրառելու վերջին միջոցն է:
Այդ պահից ինձ համար հասկանալի դարձավ, որ Պուտինը շարքային ռուս իմպերիալիստ է, և նա ընդունակ է ամեն տեսակ սխալ քայլերի, նաև` ի վնաս Ռուսաստանի: Մեծագույն ռուս իմպերիալիստները բոլշևիկներն էին, որ Ռուսաստանին աշխարհի գերտերությունից դարձրեցին անհամեմատելի նախորդի հետ: Հիմա Պուտինը՝ եթե նույնիսկ այս պահին հաջողության հասնի, ապա Ուկրաինայում այն շրջանակները, որոնք նախկինում չեզոք էին տրամադրված Ռուսաստանի իմպերիալիստական նկրտումների նկատմամբ, դեմ կլինեն: Կոնկրետ ասեմ՝ այս տեսակ քայլերով Ռուսաստանը գործում է Ռուսաստանի դեմ:
- Այսինքն այս տեսակ քայլեր կլինեն նաև Հայաստանի՞ դեմ, թե՞ քանի որ Ուկրաինան ստորագրում է, իսկ Հայաստանը` նախաստորագրում, ավելի «մեղմ» կվարվեն:
- Այստեղ սկզբունքն է կարևոր, այսինքն այն, թե ինչ տեսակ սկզբունքերով է առաջնորդվում Ռուսաստանը: Նա չի կարող մի դեպքում լինել իմպերիալիստական, մյուս դեպքում՝ դեմոկրատական կամ իր գործընկերների ինքնորոշման իրավունքը հարգող: Ըստ երևույթին, Ռուսաստանի բոլոր բարեկամները պետք է հասկանան՝ սա է Ռուսաստանը, սա է Ռուսաստանը և վե՛րջ։ Խոսքն, անշուշտ, պուտինյան Ռուսաստանի մասին է:
- Իսկ Վ. Պուտինի այցն Ադրբեջան կարելի՞ է Հայաստանի վրա գործադրվելիք ևս մեկ հոգեբանական ճնշում համարել:
- Ոչ, իրենք իրենց հարցերն էին լուծում, առհասարակ զենքի վաճառքն է ճնշում, ուրի՞շ էլ ինչ անեն։ Եթե այդ երկիրը զենք է տալիս մեր թշնամիներին, ապա դրանով ամեն ինչ ասված է: Հիմա պարզապես խաղաղ վիճակ է, միջազգային լարվածություն չկա, հուսով եմ՝ կկարողանանք խուսափել բարդություններից: Ես պարզապես սպասում էի, որ մեր իշխանությունները՝ որպես իշխանություն, ավելի խոսուն քայլերով հանդես կգային:
- Կարծում եք, որ չնայած այս տեսակ ճնշումներին Հայաստանի իշխանությունները կնախաստորագրե՞ն ԵՄ-ի հետ Ասոցացման համաձայնագիրը:
- Չգիտեմ, ընդհանրապես երբ իշխանությունը այնպես է անում որ ամեն ինչ իրենից է կախված, դա խոհեմ որոշում է, որովհետև դու խոցելի ես դարձնում նաև քո դիրքորոշումը: Ես դրա փորձն ունեմ. 1988 թվականին ես ԱԻՄ-ականներին՝ դոկտոր-պրոֆեսոր Առաքելյանին, Ռաֆայել Համբարձումյանին ասացի՝ եթե դուք մնում եք ստվերում, միայն ես առջևում, ապա ԿԳԲ-ն կարող է մտածել, որ ինձ վերացնելով՝ կարող են վերացնել անկախական շարժումն ամբողջությամբ: Իրենք հապաղեցին։ Հիմա Սերժ Սարգսյանը պետք է հրապարակային ոչ թե քննարկումներ, այլ միջոցառումներ կազմակերպեր՝ ներկայացնելով, որ սա հնուց եկած մեր որոշումների շարունակությունն է, սա մեր որդեգրած քաղաքականությունն է, մենք պետք է փորձենք համաձայնագիրն էլ ստորագրելուց հետո լավ հարաբերությունների մեջ մնալ Ռուսաստանի հետ՝ հանդիպումներ կուսակցությունների հետ՝ իր կամ արտգործնախարարի մասնակցությամբ: Իսկ այստեղ, կարծես, պետական համակարգ չկա, Ս. Սարգսյանն էլ, կարծես քնից նոր է արթնացել և միայնակ ինչպես կորոշի՝ այնպես էլ կանեն. դա ոչ միայն սխալ է, այլև վնասակար ու կործանարար: Եթե նա վաղը ռուսական կողմնորոշում ընդունի՝ կդառնա հայ ժողովրդի մի ստվար զանգվածի կրկնակի քննադատության թիրախ, եթե եվրոպականը որդեգրի, ապա որոշ դատարկախոսներ կխոսեն, որոնք կարող են ամեն ինչ խոսել և անել՝ սկսած գաղտնի ծառայություններից մինչև նրանք, որ այդ ամենը կկապեն անձի հետ, ինչպես, օրինակ, ԿԳԲ-ն ինձ հետ վարվեց ժամանակին՝ արտաքսեց, իսկ արտաքսեց, որովհետև ուրիշ ճար չուներ:
- Դուք մեկ անգամ ասացիք, որ Ռուսաստանը ձեր դեմ ուղղված մահափորձով նաև Հայաստանի դեմ ուղղված քայլեր է անում։ Գնալով ավելի ակնհա՞յտ է դառնում, թե ինչ քայլերի մասին է խոսքը:
- Միանգամայն ակնհայտ է արդեն: Ժամանակին ռուսական իմպերիալիզմի դեմ հայ ժողովրդի կազմակերպած պայքարն առաջնորդող մարդը ռուսական իմպերիալիզմի նոր ռևանշի փորձից առաջ պետք է ենթարկվեր հատուկ գործողությունների, ինչը եղավ։ Դրան հաջորդեց զենք վաճառելը: Ռուսական մամուլում հայ ժողովրդի դեմ աննախադեպ հայտարարություններ եղան՝ կապված իմ անձի հետ։ Եթե ես այն ժամանակ վարկած էի ասում՝ խոսելով ԿԳԲ-ի գործակալական ցանցի մասին, ապա հիմա դա միանգամայն ակհայտ է, սրանք առանձին քայլեր չեն:
Ճիշտ է, փորձում էին անել միջնորդավորված, որ շատ չերևա թե իրենց մատն է խառը (իմ կրծքավանդակին կարող էր կրակել նաև 7 տարեկան երեխան), մեր բոլորի բախտը բերեց բացասական հետևանքներ էր սպասելի՝ ռուսական իմպերիալիզմի կողմից՝ վախի մթնոլորտ պետք է լիներ Հայաստանում։ Բարեբախտաբար, վերջին շրջանում Հայրիկյանը միակ մարդը չէ, որ խոսում է ռուսական իմպերիալիստական ուժերի դավադիր գործողությունների մասին:
Էջմիածինը ռուսական զորքի կողմից 1804 թվականին թալանվել է, և Պարսից շահը օգնել է, որ վերականգնվի թալանից հասցված վնասը: Մեր պատմաբաններն այդ մասին չեն խոսում, չեն խոսում, նաև, որ Խաչատուր Աբովյանը իր վերջին նամակում՝ ուղղված կաթողիկոսին, ասել է, որ ղզրբաշների (պարսիկների) օրոք ավելի լավ էր, քան անբարոյական Ռուսաստանի:
- Այդուհանդերձ, կարո՞ղ է Ասոցացման համաձայնագրի նախաստորագրումը մի փոքր մխիթարանք լինել առ այն, որ Հայաստանի կախվածությունը Ռուսաստանից ինչ-որ իմաստով կվերանա:
- Դե ֆակտո կախվածությունը, դե յուրե Հայաստանը անկախ պետություն է: Եթե Հայրիկյանը, Հայրիկյանի պես մեկը գա իշխանության, ապա Հայաստանի հարաբերությունները Ռուսաստանի հետ կվերականգնվի՝ առողջ ուժերի հետ համատեղ: Այնտեղ շատ կան ուժեր որ ասում են՝ «այս ի՞նչ եք անում, Հայաստանը կշրջվի մեր դեմ, ի՞նչ գույք՝ պարտքի դիմաց», այդ բոլորն այնտեղ էլ ասողներ կան, այնպես որ մնում է ամրագրել դե յուրե անկախություն, որը նշանակում է օրենքով ամրագրված անկախության հասնել:
Աղբյուր՝ 1in.am
ԴԷՊԻ ԲԱՑԱՐՁԱԿ ԺՈՂՈՎՐԴԱՎԱՐՈՒԹԻՒՆ
Նուիրում եմ բոլոր ժամանակների բոլոր ազգերի ազատասէր մարդկանց..
Ժողովրդավարութիւնը մեծագոյն համամարդկային արժէքներից է։ Պետութիւնների ժողովրդավարականութեան կողմնակիցներն արձանագրում են, որ իր բոլոր թերութիւններով հանդերձ ժողովրդավարութիւնը հասարակական յարաբերութիւնների կարգաւորման եւ ազգային պետական կեանքի կառավարման լաւագոյն համակարգային հնարաւորութիւնն է։ Ընդգծւում է նաեւ այն, որ ժողովրդավարութիւնը դարձել է միջազգային յարաբերութիւնների կարգաւորման, պետութիւնների խաղաղ գոյակցութեան եւ զարգացման գլխաւոր նախապայմանը։